Hup de tuin in, het is tijd voor herfst tuinwerkzaamheden!

We begrijpen maar al te goed dat het najaar of de herfst vaak niet het seizoen is waaraan de meeste mensen denken om de tuin in te gaan. De dagen worden de korter, het is vaak grijzer, de temperatuur daalt en de kans op regen neemt toe. Het is najaar en dat is de ideale tijd voor herfst tuinwerkzaamheden.

Hoewel we ook merken dat de echte herfst de laatste jaren wat langer op zich laat wachten. Door de verandering van het klimaat zie je dat het steeds warmer wordt en we soms nog toch dik half oktober in een T-shirtje in de tuin kunnen zitten. De verandering van het weer merken we ook aan de tuinplanten. Het effect daarvan is dat de bladeren langer blijven zitten en het duurt ook langer voordat de planten in rust komen.

4 redenen om aan de slag te gaan met herfst tuinwerkzaamheden

De voornaamste reden om juist in het najaar en zelfs zolang het niet echt hard vriest aan het werk te gaan in de tuin is dat het beter is voor je planten. Eigenlijk zijn er wel 4 goede redenen te verzinnen.

1. Grond is nog warm en vochtig

In de herfst is de bodem opgewarmd van de zomer en bevat vaak voldoende vocht door de eerste herfstbuien. Dit maakt het een ideale tijd om planten te plaatsen. Ze wortelen sneller en hebben een voorsprong in het voorjaar. In het voorjaar kan de grond nog lang koud en nat zijn, wat wortelgroei vertraagt.

2. Verminderen van stress voor planten

Planten en bomen zijn in de herfst vaak in een rustperiode. Dit betekent dat de activiteiten in de boom helemaal of vrijwel helemaal tot rust komen. Het verplanten en verjongen van vaste planten, struiken en bomen gaat daardoor makkelijker zonder dat ze veel stress ervaren, in tegenstelling tot het voorjaar wanneer ze actief groeien.

3. Voorbereiding voor het volgende seizoen

Werkzaamheden zoals het snoeien en mulchen in de herfst zorgen ervoor dat je planten en gazon beschermd en gevoed de winter ingaan, waardoor ze in het voorjaar sneller en gezonder groeien.

4. Betere tijdsverdeling voor werkzaamheden

In het voorjaar zijn er vaak veel klussen in korte tijd nodig, van het zaaien en planten tot het snoeien en bemesten. Door in de herfst al te mulchen, snoeien en planten, verspreid je het werk over meerdere seizoenen en begin je het voorjaar met een voorsprong.

Wat meer achtergrond om juist nu aan de slag te gaan

Het najaar is bij uitstek geschikt om herfst tuinwerkzaamheden uit te voeren, zoals onderhoud. Juist nu is het de meest geschikte tijd om struiken, bomen en andere planten in je tuin te zetten. Juist dit seizoen biedt een aantal natuurlijke voordelen die planten helpen zich voor te bereiden op de winter. Planten die in de herfst worden geplant, zoals bomen, heesters en vaste planten, krijgen voldoende tijd om sterke wortels te ontwikkelen voordat de winter intreedt. In de herfst zijn de bodems nog warm, terwijl de lucht koeler wordt. Deze combinatie stimuleert een gezonde wortelgroei, waardoor de planten stevig kunnen wortelen voordat de warme zomer begint. Planten ervaren minder waterstress en hebben minder last van extreme weersomstandigheden zoals hitte en droogte, die typisch in de zomer voorkomen.

In verschillende studies is naar voren gekomen dat door juist nu je tuin aan te planten dit bijdraagt aan een hogere overlevingskans en betere groei van jonge planten vergeleken met voorjaarsaanplant​.

Daarnaast blijkt uit onderzoek dat het winterklaar maken van de tuin, zoals het aanbrengen van mulch of bladeren, bijdraagt aan bodemgezondheid. Ook in Nederland zie je dat het bewustzijn groeit en we af moeten van de aangeharkte tuintjes. Juist het blad en kleine takjes zijn ideale plekken voor schimmels, micro-organismen, kleine beestjes en insecten om van te leven. Zij zetten de bladeren om in organische stof en zorgen er zo voor dat bomen en struiken deze stoffen weer kunnen opnemen als voeding. De natuurlijke afbraak van bladeren en ander organisch materiaal verbetert de bodemstructuur, stimuleert het bodemleven en voegt essentiële voedingsstoffen toe. Dus laat de hark staan in je schuur. Hoogstens hark je de bladeren van het gras, maar als het niet al te veel is verspreid dit dan over je plantvakken.

Werken in de tuin is ook gewoon gezond voor je lijf!

Naast de voordelen voor de bodem en het plantenleven, heeft het werken in de tuin ook aangetoonde gezondheidsvoordelen. Een groeiende hoeveelheid onderzoek  laat zien dat tuinieren stress kan verminderen, angstklachten kan verlagen en een positieve impact heeft op cognitieve functies. Door de combinatie van beweging, frisse lucht en de rustgevende werking van de natuur, ondersteunt tuinieren zowel de mentale als fysieke gezondheid.

Het aanplanten van struiken en bomen

Nu we weten dat het aanplanten van struiken en bomen, maar bijvoorbeeld ook vaste planten in het najaar echt beter is dan het voorjaar is het zaak om ook de voorbereiding goed te doen. Ga je planten zorg er dan voor het plantvak of border vrij is van onkruid en wortels. Zorg er tevens voor dat het geheel omgespit is en de grond los is. Hierdoor kun je straks makkelijker planten. Je kunt de bodem eventueel verrijken met compost of tuinturf. Zeker wanneer je op de zandgronden woont (voornamelijk het midden en oosten van Nederland) is het goed om veel natuurlijk materiaal zoals compost toe te voegen. Dit houdt het vocht beter vast en zorgt voor veel bacteriën en schimmels in de bodem.

Als je toch de bodem gaat omspitten is een goede graadmeter of je met regelmaat wormen tegenkomt en de grond een bosachtige geur heeft. Dit is een teken dat er veel bodemleven in de grond zit.

Het aanplanten van struiken met kluit of kale wortel

Een ander bijkomend voordeel is dat je vanaf de late herfst (gemiddeld vanaf de eerste week van november) je ook weer struiken en bomen met een kluit of kale wortels kunt aanplanten.

Een echter herfst tuinwerkzaamheden klus is het aanplanten van struiken, bomen en andere planten. Struiken en bomen met een kluit hebben als voordeel dat het minder belastend is dan al die plastic potten. Misschien heb je het wel eens gedaan en herken je het, maar als je een beetje plantvak aanplant dan heb je zo een berg aan plastic potjes die je overhoud en vaak weer bij het afval verdwijnen. Wanneer je in het najaar aanplant dan kun je struiken en bomen met een kluit krijgen. Deze hebben vaak een jute lap om de kluit en deze kun je gewoon in de grond zetten. Door de jaren heen vergaat deze vanzelf.

Struiken met een kale wortels worden vooral gebruikt bij het aanplanten van bosachtige plantsoenen. Het is veel goedkoper dan een struik met kluit of pot en makkelijker te verwerken. Het is simpelweg minder zwaar. Wortelgoed zoals planten met kale wortels ook genoemd worden, zie je ook veel toegepast bij het aanplanten van hagen. Een heel bekend voorbeeld is de beuk voor een haag, maar de liguster zie je ook veel.

Geniet zelf ook van het gemak en voordeel door nu te planten

Vraag dus zeker in het najaar en gedurende de winter zolang het niet hard vriest naar de mogelijkheden om struiken met kale wortels of met een kluit te kopen bij tuinplantenshop. Het beste kun je hiervoor contact met ons opnemen, dan helpen we je verder.