Veel mensen hebben wel iets met de kust. Of het nu de zomer is waar je lekker op het strand kan liggen of wanneer je houdt van de een koudere dag met de wind door je haren genieten van de zee en de wind. De kuststrook heeft zo zijn eigen klimaat. Heb je een tuin langs de kust zijn de weersinvloeden en de omstandigheden hier altijd wat extremer dan landinwaarts. Met de constante aanwezigheid van zeewind, zoute lucht en vaak droge, zandige grond, kan het kiezen van de juiste planten lastig zijn. Gelukkig zijn er diverse struiken en bomen die uitstekend tegen deze omstandigheden bestand zijn en je tuin langs de kust niet alleen weerbaar, maar ook prachtig groen kunnen maken.
In dit artikel nemen we je mee in de specifieke eigenschappen van de kust en struiken voor je tuin langs de kust.
De kuststreek beter begrijpen
In Nederland wonen we in een delta aan de zee. De typische kenmerken van de kust heeft ons ook eeuwen van alles gebracht. Van waterwinning tot landbouw. Echter de kuststrook kent een heel eigen dynamiek. Kijken we naar het weer dan wordt deze voor een groot deel bepaald door de invloeden vanaf de zee. Dit brengt zeker voor de kuststrook een eigen dynamiek mee. Zo zal het je vast wel eens zijn opgevallen dat wanneer het waait of soms stormt dit in het kustgebied altijd het sterkst is. Daar waait het vaak harder. Voor struiken en bomen betekent dat ze een sterk wortelgestel nodig hebben, maar wind zorgt er ook voor dat verdamping veel sneller gaat en er dus uitdroging van de struik of boom kan plaatsvinden.
Ook is de lucht vanaf zee is zout en dit heeft eveneens zijn weerslag op planten. Zoute lucht en de aanvoer van zout zorg eveneens voor verdroging van de bladeren, maar heeft ook effect in de grond. Naast de wind heeft de kuststreek ook te maken met meer zout in de bodem. Dit kan via de wind neerslaan in de tuin, maar kan ook komen door ondergrondse kwel. Zout in de bodem betekent ook minder voedingsstoffen die voor veel struiken wel nodig zijn om goed te groeien. Veelal bestaat de bodem in de kuststreek uit zand op de ingedijkte gebieden na. Zand is van zichzelf al een armere grondsoort omdat voedingsstoffen zich minder goed kunnen hechten in de bodem. Met zout in de grond wordt dat alleen maar minder.
Als laatste heeft de zon flink effect in de kustgebieden, een beetje afhankelijk hoe je tuin gesitueerd is, is het veelal zonniger in de kustregio dan in andere delen van het land. Ook dit is iets om rekening mee te houden.
Gelukkig zijn er struiken en bomen die van nature zijn aangepast aan de meer extreme omstandigheden in de kuststreek van Nederland. Want laten we wel wezen. Zeker in de meer vrije natuur van de kuststreek is juist de overgang van zout naar zoet een uniek biotoop voor vele planten, dieren en vogels die hier heel goed in gedijen.
Kenmerken van zeewindbestendige planten
Planten zijn in staat gebleken zich goed aan te passen aan de meer extremere omstandigheden langs de kust. Met de kuststrook worden de eerste paar kilometer bedoeld vanaf de zee landinwaarts. Daar zijn de invloeden het meest van kracht. Wanneer we specifiek kijken naar struiken die zich hebben aangepast aan de omstandigheden langs de kust zie je dat ze allemaal gemeenschappelijke eigenschappen hebben.
Ten eerste hebben struiken en ook andere planten aangepaste bladeren. Deze zijn dikker en leerachtiger. Ook zal je zien dat het bladoppervlak minder groot is. Met andere woorden ze hebben doorgaans kleinere bladeren. Beiden hebben als voornaamste functie om minder te verdampen en daarmee dus uitdroging te voorkomen.
Daarnaast zijn struiken in de kuststrook zout toleranter. Ze kunnen simpelweg meer zout verdragen wat zowel in de lucht voorkomt als ook in de bodem. Doorgaans zie je ook dat zowel bomen als struiken meer gedrongen of compacter groeien. Vaak zijn ze ook minder hoog. Dit maakt ze beter bestand tegen extreme winden.
Je tuin aan de kust
Wanneer je dus woont in de kuststrook heb je dus rekening te houden met de plaatselijke situatie. Dit geldt overigens voor elke tuin, waar deze ook in Nederland ligt. Maar een tuin langs de kust vraagt toch wel wat extra aandacht. Nu begrijpen we dat je in je tuin misschien wel wat anders wil dan een duindoorn (wat overigens een heel nuttige struik is). Dus hierbij een aantal suggesties van soorten die je kunt overwegen om aan te planten in je tuin langs de kust.
Struiken die goed in een tuin langs de kust kunnen
Rosa canina (hondsroos)
Rosa canina is een winterharde, inheemse struikroos met een losse, opgaande groeiwijze. Hij kan tot 3 meter hoog worden en bloeit in juni-juli met enkele, lichtroze bloemen. De standplaats kan zonnig tot halfschaduw zijn. De struik is tolerant voor zeewind en arme zandgrond. Na de bloei verschijnen oranjerode bottels die aantrekkelijk zijn voor vogels. Ideaal voor losse hagen en natuurlijke tuinen, met ongeveer 1-2 planten per m².
Rosa rugosa (Japanse bottelroos)
Deze struikroos is winterhard en wordt 1-2 meter hoog. Hij bloeit langdurig (mei-oktober) met geurende roze of witte bloemen. De glanzende bladeren kleuren geel in de herfst. Verdraagt zeewind, droogte en arme grond. Zeer geschikt voor kustgebieden en brede hagen. Plant 1-2 struiken per m².
Crataegus monogyna (eenstijlige meidoorn)
De meidoorn is een inheemse, stekelige struik of boom tot 5 meter hoog. Hij bloeit in mei met witte bloemen en krijgt later rode bessen. Geschikt voor een zonnige of licht beschaduwde plek. Als haag is hij bijzonder windbestendig en vormt hij een dicht, ondoordringbaar scherm. Plant 4-5 struiken per meter voor een haag. Het kleine blad kleurt in de herfst geel.
Euonymus alatus (kardinaalshoed)
Deze bladverliezende struik bereikt een hoogte van 1,5 tot 2 meter. Hij staat bekend om zijn opvallende, vuurrode herfstkleur. De struik groeit traag en compact en gedijt in zowel zon als lichte schaduw. Het groene blad heeft een fijne structuur en combineert goed met andere beplanting. Geschikt voor voedzame, goed doorlatende grond.
Euonymus europaeus (wilde kardinaalsmuts)
Een bladverliezende struik die 2-3 meter hoog wordt. Hij bloeit in het voorjaar met onopvallende bloemen, gevolgd door roze vruchten met feloranje zaden in de herfst. Geschikt voor zon of lichte schaduw en kan op verschillende gronden groeien. Ideaal voor natuurlijke tuinen.
Amelanchier lamarckii (krentenboompje)
Een meerstammige struik of kleine boom die 4-6 meter hoog wordt. Bloeit in april-mei met witte bloemen en heeft een schitterende herfstkleur. Verdraagt droge, kalkrijke grond en is bestand tegen zeewind. Geschikt als solitair of in een losse haag.
Elaeagnus ebbingei
Elaeagnus ebbingei is een wintergroene struik die 2-3 meter hoog wordt. Hij heeft donkergroen blad met een zilvergrijze onderkant. De plant verdraagt zeewind, droogte, en arme grond, ideaal voor je tuin langs de kust. Hij bloeit in de herfst met kleine, geurende bloemen. Geschikt voor hagen of als solitair. Plant 2-3 stuks per meter voor een haag.
Genista tinctoria ‘Royal Gold’ (brem)
Deze laagblijvende struik groeit compact en wordt ongeveer 0,5 tot 1 meter hoog. Hij bloeit uitbundig in de zomer met felgele bloemen. Genista houdt van een zonnige, droge plek en kan goed tegen arme, zandige grond. De struik is perfect voor rotstuinen en taluds. Plantafstand: 3-4 struiken per m².
Escallonia
De Escallonia is een wintergroene struik van 1,5-2 meter hoog. Bloeit in de zomer met roze, witte of rode bloemen. Verdraagt zeewind en gedijt op een zonnige, beschutte plek. Geschikt voor hagen of als solitair. Voor een haag: 3 struiken per meter.
Acer campestre (veldesdoorn)
Een bladverliezende struik of kleine boom die tot 10 meter hoog kan worden. De Acer campeste is geschikt als haagplant of solitair. Het kleine blad kleurt geel in de herfst. Verdraagt snoei goed en is windbestendig. Voor een haag: 4-5 struiken per meter.
Cornus sanguinea ‘Winter Beauty’
Een bladverliezende struik die 1,5-2 meter hoog wordt. Hij bloeit in de lente met witte bloemen en heeft oranjerode tot gele twijgen die in de winter opvallen. Geschikt voor zon tot halfschaduw en vochtige grond. Plant 1 struik per m².
Ceanothus (Amerikaanse sering)
Ceanothus is een groenblijvende struik met een compacte groei en een hoogte van 1-2 meter. Hij bloeit in de lente of zomer met blauwe bloemen en houdt van een zonnige, beschutte plek. Ceanothus is windgevoelig en heeft goed doorlatende, voedselrijke grond nodig. Geschikt als solitair of lage haag.
Aucuba japonica
Een wintergroene struik met glanzend, bont blad. Wordt 1-2 meter hoog en groeit compact. Geschikt voor schaduwrijke, beschutte plekken. Ideaal als onderbeplanting of solitair.
Viburnum lantana
Een bladverliezende struik van 2-3 meter hoog. Bloeit in mei met witte bloemschermen en produceert rode bessen die zwart kleuren. Geschikt voor zon of halfschaduw en vochtige grond.
Viburnum opulus (gelderse roos)
Een bladverliezende struik van 2-4 meter hoog. Bloeit in mei-juni met witte, bolvormige bloemen en krijgt rode bessen in de herfst. Geschikt voor vochtige, zonnige plekken.
Ilex aquifolium (hulst)
Een wintergroene struik van 2-5 meter hoog. Heeft glanzend, stekelig blad en rode bessen (bij vrouwelijke planten). Geschikt voor schaduwrijke plekken en zeewindbestendig. Voor je tuin langs de kust is dit een perfecte struik voor bijvoorbeeld een haag. Gebruik hiervoor 4-5 planten per meter.
Ligustrum vulgare (wilde liguster)
Een half-wintergroene struik van 2-3 meter hoog. Bloeit in de zomer met kleine, witte bloemen en krijgt zwarte bessen. Geschikt voor zonnige tot halfschaduwrijke plekken. Voor hagen: 4-6 planten per meter.
Skimmia japonica
Een wintergroene, compacte struik van 0,5-1,5 meter hoog. Bloeit in het voorjaar met geurige witte bloemen en produceert rode bessen. Geschikt voor schaduwrijke plekken en zure grond. Plant 1 struik per 1-2 m².
Potentilla fruticosa (struikganzerik)
Een laagblijvende, bladverliezende struik van 0,5-1 meter hoog. Bloeit langdurig (mei-september) met gele, witte of oranje bloemen. Geschikt voor zonnige, droge plekken. Plant 3-4 struiken per m². De struikganzerik is echt een heel dankbare plant voor je tuin langs de kust met zijn rijke bloei.
Spiraea arguta (sneeuwspirea)
De Spiraea is een bladverliezende struik die 1,5-2 meter hoog wordt. Zoek je voor je tuin langs de kust een struik die uitbundig bloeit met witte bloemen in het voorjaar zo in april-mei? Dan is deze struik zeker het overwegen waard. Geschikt voor een zonnige plek en goed doorlatende grond. Plant 1 struik per m².
Met alle genoemde struiken weet je zeker dat je een goede keuze maakt wanneer je tuin in de kuststrook ligt. In onze webshop zijn veel van deze struiken te vinden. Mocht de struik die je zoekt er toevallig niet tussen staan, laat het ons dan weten, vaak kunnen we deze dan alsnog bestellen.
Voor de tuinier die van gemak houdt hebben we een kant en klaar struikenpakket (borderpakket) met planten die goed groeien langs de kust.
Wil je hulp bij het samenstellen van de juiste planten voor je tuin aan de kust, neem dan contact op of maak gebruik van onze handige service op maat beplantingsplan.
